จงวิเคราะห์ส่วนประกอบของหนังสือภาษาไทย ๑ เล่ม ๑

-ถาม  จงวิเคราะห์ส่วนประกอบของหนังสือภาษาไทย ๑ เล่ม โดยบอกชื่อหนังสือและรายละเอียดทั้งหมดให้ชัดเจน พร้อมวิเคราะห์ตามหลักการที่เรียนมา

-ตอบ

            ในที่นี่จะวิเคราะห์ส่วนประกอบของหนังสือภาษาไทย นวนิยายกามนิต วาสิฏฐี ฉบับสมบูรณ์ ประพันธ์โดย เสฐียรโกเศศ-นาคะประทีบ จัดพิมพ์ใหม่ โดยสำนักพิมพ์ศยาม ครั้งที่ ๘

ในขั้นแรกนี้จะขออธิบายหลักการวิเคราะห์หนังสือเรียนภาษาไทย ดังนี้

การวิเคราะห์ส่วนประกอบของหนังสือ โดยความหมายแล้วคือการวิเคราะห์ลักษณะโดยทั่วไปของหนังสือ หรืออาจจะเรียกว่าเป็นการวิเคราะห์คุณลักษณะภายนอกของหนังสือของหนังสือ  ส่วนประกอบที่สำคัญของหนังสือและเพื่อการวิเคราะห์นั้น แบ่งออกเป็น ๓ ส่วน คือ  

                 ส่วนประกอบตอนต้น ส่วนเนื้อหา และส่วนประกอบตอนท้าย ซึ่งในการวิเคราะห์ส่วนประกอบของหนังสือจะต้องผ่านการวิเคราะห์ทั้งหมดดังที่กล่าวมา   ส่วนประกอบตอนต้นของหนังสืออันได้แก่  ปกหนังสือ ซึ่งก็แบ่งย่อยออกไปได้อีก ๕ ส่วน คือปกหน้าด้านนอก ปกหน้าด้านใน ปกหนังด้านนอก ปกหลังด้านใน และสันหนังสือ  ซึ่งจะพิจารณาในทั้งด้านเนื้อหาที่สมควรที่จะต้องมี เช่น ชื่อหลักสูตร ชื่อผู้แต่ง หรือข้อความประกาศอนุญาตจากกระทรวงศึกษาธิการที่อนุญาตให้ใช้หนังสือแบบเรียนนั้นในโรงเรียนได้  เป็นต้น และยังพิจารณาไปถึง สารบัญของหนังสือแบบเรียนเล่มนั้น ๆ  มีความชัดเจนเข้าใจง่ายต่อผู้ใช้แบบเรียนหรือไม่  พร้อมทั้งยังพิจารณาในส่วนเนื้อหา แต่จะไม่เข้าไปดูถึงรายละเอียดปลีกย่อย เพียงแต่ให้ความสนใจในการวิเคราะห์ด้าน ข้อมูลบทนำ ความนำ หรือการนำเรื่อง  และวิเคราะห์ในด้านเนื้อหา ว่าเรื่องมีการแบ่งเป็นอย่างไร เรียงบทความที่นำมาทำเป็นเนื้อหาได้ติดต่อสัมพันธ์กันหรือไม่  เป็นต้น 

                        ส่วนในการวิเคราะห์ส่วนประกอบตอนท้าย ก็มักจะวิเคราะห์ว่าในตอนท้ายของแบบเรียนนั้น ๆ มีการให้ข้อมูลหน้าบอกตอนหรือไม่ หน้าบอกตอนคือ หน้าซึ่งมีลักษณะเฉพาะข้อความที่เป็นหัวข้อ หรือเป็นหัวเรื่องของตอนนั้น ๆ โดยจะพิมพ์ไว้กลางหน้ากระดาษ  เช่นหน้าบอกตอนศัพทานุกรม ก็จะพิมพ์ คำว่า “ศัพทานุกรม” ไว้กลางหน้ากระดาษ ก่อนที่จะหน้าต่อมาจะแสดงคำศัพท์ภายในเล่มพร้อมคำแปล  และนอกจากนั้นยังวิเคราะพิจารณา ในภาคผนวชอีกด้วย และรายชื่อคณะผู้จัดจำและคณะกรรมการปรับปรุงหนังสือ สุดท้ายคือประกาศของกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งตามที่กล่าวมาทั้งหมดหากเป็นการวิเคราะห์ในด้านส่วนประกอบของหนังสือแบบเรียน หนังสือแบบเรียนที่นำมาวิเคราะห์จะต้องมีองค์ประกอบที่ครบถ้วนถึงจะกล่าวได้ว่าเป็นหนังสือที่มีคุณภาพ